Atichart Kettapun - อติชาต เกตตะพันธุ์

สิ่งที่น่าสนใจในโครงการ

        ในปัจจุบันนักเรียนจำนวนมากมีทัศนคติในการเรียนประวัติศาสตร์ว่าเป็นเรื่องที่น่าเบื่อและเน้นท่องจำ ซึ่งมีส่วนทำให้มีความสนใจเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ลดลง อย่างไรก็ตามความรู้สึกของนักเรียนได้เปลี่ยนไปหลังจากได้เข้าร่วมกิจกรรมของโครงการประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์

        อาจารย์อติชาต เกตตะพันธุ์ หัวหน้าโครงการประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์ และอาจารย์ประจำภาควิชาคณิตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้อธิบายว่า โครงการนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการวิจัยและพัฒนาเครือข่ายในพื้นที่เพื่อหนุนเสริมการเรียนรู้รายวิชาประวัติศาสตร์ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 สถานศึกษาในจังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งมีรองศาสตราจารย์สมโชติ อ๋องสกุล คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นหัวหน้าโครงการวิจัย โดยได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) โดยทางโครงการได้จัดทำกิจกรรมบูรณาการระหว่างวิชาประวัติศาสตร์กับวิชาคณิตศาสตร์ เพื่อช่วยให้ครูระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 สามารถจัดกิจกรรมที่ได้ทั้งสาระและความสนุกสนาน การเรียนรู้ที่สนุกถือว่าเป็นหัวใจสำคัญที่จะทำให้เด็กรักและสนใจการเรียนประวัติศาสตร์มากยิ่งขึ้น สิ่งที่น่าสนใจมากในโครงการนี้คือ การที่สามารถนำสองศาสตร์ที่ดูไม่น่าจะมีความสัมพันธ์กันมาเชื่อมโยงได้อย่างกลมกลืน และเน้นการออกแบบกิจกรรมให้ครูสามารถนำไปจัดกิจกรรมด้วยตนเองได้โดยง่าย

        อาจารย์อติชาตได้กล่าวต่อว่า กิจกรรมในโครงการนี้ทั้งหมดเป็นกิจกรรมที่คิดค้นขึ้นมาใหม่สำหรับโครงการนี้โดยเฉพาะ ทั้งนี้ได้ออกแบบให้ใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ที่หาได้ง่าย และมีเอกสารแนะนำวิธีการจัดทำกิจกรรมอย่างละเอียด ทั้งนี้ในเอกสารยังมีใบความรู้เพื่อช่วยอธิบายความรู้ทางคณิตศาสตร์และประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง และใบงานให้ครูนำไปใช้อีกด้วย

        กิจกรรมโดดเด่นมากที่สุดกิจกรรมหนึ่งในโครงการฯ คือ “นักเรียนประถมฯ ก็หาความสูงของเจดีย์ได้” กิจกรรมนี้เริ่มด้วยการอธิบายความรู้พื้นฐานทางเรขาคณิตเรื่องสามเหลี่ยมคล้ายและอธิบายถึงวิธีการหาความสูงของเจดีย์โดยใช้ไม้ เชือก ตลับเมตร และเครื่องคิดเลขเท่านั้น เป็นที่น่าตื่นเต้นมากว่านักเรียนกลุ่มตัวอย่างระดับชั้นประถมศึกษาสามารถวัดความสูงของเจดีย์ โดยพบความคลาดเคลื่อนเฉลี่ยประมาณ 5 เปอร์เซ็นต์เท่านั้น นอกจากนี้ครูและนักเรียนจากหลายโรงเรียนได้นำกิจกรรมนี้ไปประยุกต์ใช้ในการวัดเสาธง ตึก และต้นไม้ อีกด้วย

        อีกกิจกรรมที่น่าสนใจคือ “แม่น้ำกว้างแค่ไหน แผนที่ทางอากาศบอกเราได้” ซึ่งนำเอาโปรแกรม Google Earth มาช่วยในการเรียนการสอน เพื่อสอนให้นักเรียนคำนวณหาความกว้างของแม่น้ำปิงในปี พ.ศ. 2553 และ พ.ศ. 2545 ณ บริเวณเดียวกัน ซึ่งทำให้นักเรียนเห็นการเปลี่ยนแปลงของน้ำปิงได้อย่างชัดเจน ทั้งนี้ยังนำภาพถ่ายแผนที่ทางอากาศของแม่น้ำปิงปี พ.ศ. 2487 ในบริเวณเดียวกันมาให้ชมด้วย แม้ว่านักเรียนจะไม่ทราบมาตราส่วนแผนที่ของภาพถ่ายนี้ แต่ก็สามารถใช้แผนที่จาก Google Earth ข้างต้นมาช่วยคำนวณหาความกว้างของแม่น้ำในปี พ.ศ. 2487 ได้ด้วยตนเอง จากความเข้าใจนี้ทำให้นักเรียนสามารถศึกษาหาความกว้างยาวของสถานที่ในอดีตและปัจจุบันที่พบใน Google Earth เช่น ความยาวของกำแพงเมืองเชียงใหม่ ขนาดของโรงเรียนตนเองที่เปลี่ยนแปลงไป และความเปลี่ยนแปลงของความกว้างแม่น้ำเจ้าพระยา เป็นต้น

        ในเบื้องต้นมีโรงเรียนที่ได้ทดลองนำกิจกรรมในโครงการไปใช้แล้ว ได้แก่ โรงเรียนภายใต้การดูแลของเทศบาลนครเชียงใหม่ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเชียงใหม่ เขต 1 และองค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงใหม่ รวมจำนวน 13 โรงเรียน อาทิ โรงเรียนอนุบาลเชียงใหม่ โรงเรียนพุทธิโสภณ และโรงเรียนคำเที่ยงอนุสรณ์ ซึ่งกิจกรรมที่ครูได้นำไปใช้สามารถช่วยให้นักเรียนได้เรียนจากประสบการณ์ตรง ได้เสริมทักษะการคิด การสังเกต การวางแผน การทำงานเป็นทีม และได้รับความสนุกสนานไปพร้อมกัน ทำให้นักเรียนเข้าใจสิ่งที่เรียนได้เป็นอย่างดี กระตืนรือร้นในการเรียน และมองเห็นว่าการเรียนประวัติศาสตร์นั้นแท้จริงแล้วไม่น่าเบื่อแต่สนุกและน่าศึกษาค้นคว้าหาความจริง นอกจากนี้ยังเข้าใจว่าการเรียนคณิตศาสตร์นั้นสามารถเป็นเรื่องที่สนุกและใช้ประโยชน์ในชีวิตจริงได้มาก ดังจะอ่านได้จากความเห็นของครูและนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม จากความสำเร็จของโครงการประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์ และโครงการอื่นภายใต้โครงการวิจัยและพัฒนาเครือข่ายฯ จึงมีการวางแผนเพื่อขยายผลออกไปสู่โรงเรียนทั้งภายในและภายนอกจังหวัดเชียงใหม่ให้สามารถนำกิจกรรมไปประยุกต์ใช้ในโรงเรียนได้ต่อไป

ตัวอย่างภาพกิจกรรม

	วิทยากร ในโครงการพัฒนาทักษะครูผู้สอนของโรงเรียนในสังกัดเมืองพัทยา เรื่อง "การจัดการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบบูรณาการกับชีวิตประจำวัน" แก่ครูและผู้บริหารโรงเรียนด้านการศึกษา จำนวน 75 คน วันที่ 6-8 กรกฎาคม 2555 ณ ห้องประชุม โรงเรียนเมืองพัทยา 3 (วัดสว่างฟ้าพฤฒาราม) เมืองพัทยา จังหวัดชลบุรี
	วิทยากรในการอบรมครูเชิงปฏิบัติการเรื่อง "การสร้างกิจกรรมการเรียนการสอนคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์แบบบูรณาการที่ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการเรียนรู้" ในการประชุมวิชาการของครู ในโครงการพัฒนาศักยภาพครูเพื่อเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์กลุ่มภาคเหนือตอนบน จำนวน 32 คน จัดโดย โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย ร่วมกับ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) วันที่ 9 มีนาคม 2555 ณ โรงเรียนโลตัสปางสวนแก้ว จังหวัดเชียงใหม่
	วิทยากรการประชุมเชิงปฏิบัติการเรื่อง "สร้างทัศนคติที่ดีกับวิชาคณิตศาสตร์ที่ซ่อนอยู่ในชีวิตประจำวัน" ในงาน EDUCA 2011 (งานมหกรรมทางการศึกษาเพื่อพัฒนาวิชาชีพครู ครั้งที่ 4) โดย สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา และ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน วันที่ 14 ตุลาคม 2554 ณ ศูนย์นิทรรศการและการประชุมนานาชาติ ไบเทค กรุงเทพฯ
	ประชุมใหญ่ "โครงการวิจัยและพัฒนาเครือข่ายในพื้นที่เพื่อหนุนเสริมการเรียนรู้รายวิชาประวัติศาสตร์ในระดับประถมศึกษาปีที่ 4-6 สถานศึกษาในจังหวัดเชียงใหม่ (LLEN เชียงใหม่)" วันที่ 2 กันยายน 2554 ณ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
	วิทยากร "ค่ายประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น" สำหรับนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 โรงเรียนวัดห้วยแก้ว ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554 ณ โรงเรียนวัดห้วยแก้ว อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่
	วิทยากร "ค่ายประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ระดับประถมศึกษา" สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 โรงเรียนวัดห้วยแก้ว ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554 ณ โรงเรียนวัดห้วยแก้ว และวัดห้วยแก้ว อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่
	วิทยากรในการอบรมเชิงปฏิบัติการ "การออกแบบการเรียนรู้โดยให้นักเรียนใช้กระบวนการวิจัยสำหรับครูผู้สอนวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์" สำหรับครู จำนวน 110 โรงเรียน โดย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาแพร่ เขต 1 วันที่ 21-22 มิถุนายน 2554 ณ โรงแรมนครแพร่ทาวเวอร์ จ.แพร่
	วิทยากรเรื่อง "การบูรณาการคณิตศาสตร์กับวิชาประวัติศาสตร์" ในการประชุมเชิงปฏิบัติการการพัฒนาบุคลากรไปสู่ความเป็นเลิศ กลุ่มสาระวิชาหลักและนวัตกรรมสร้างสรรค์เพื่อรองรับการเรียนสู่สากล ในเนื้อหาเกี่ยวกับวิชาสังคมศึกษา สำหรับครู 94 คนจาก 94 โรงเรียน โดย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงใหม่ เขต 1 วันที่ 17 มิถุนายน 2554 ณ โรงแรมฮอลิเดย์ การ์เดน เชียงใหม่
	Invited Speaker on the topic "Integrated Learning Activities among Science, Mathematics, Art and History for Primary School Students in Chiang Mai" at Science Education Symposium (SES) 2011, June 12-13, 2011, Faculty of Education, Khon Kaen University, Khon Kaen, Thailand.
	วิทยากรในการอบรมเชิงปฏิบัติการโครงการสร้างวัฒนธรรมการวิจัยในการปฏิบัติงาน สำหรับครู และผู้บริหารโรงเรียน จำนวน 14 โรงเรียน โดย เครือข่ายพัฒนาคุณภาพการศึกษา อ.แม่ทาที่ 2 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาลำพูน เขต 1 วันที่ 13 พฤษภาคม 2554 ณ วิทยาลัยการอาชีพป่าซาง จ.ลำพูน
	วิทยากรในการประชุมเชิงปฏิบัติสร้างวัฒนธรรมการวิจัย สำหรับครู ผู้บริหารโรงเรียน และศึกษานิเทศก์จากทั่วประเทศ โดย สำนักพัฒนานวัตกรรมการจัดการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) วันที่ 18-23 เมษายน 2554 ณ โรงแรมแม็กซ์ พระราม 9 กรุงเทพฯ
	ประธานค่ายฯ และวิทยากร ใน "ค่ายประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์ สำหรับนักเรียนโรงเรียนอนุบาลเชียงใหม่" สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนอนุบาลเชียงใหม่ จ.เชียงใหม่ จัดโดยทีวีครู (Teacher TV) ร่วมกับ โครงการวิจัยและพัฒนาเครือข่ายในพื้นที่เพื่อหนุนเสริมการเรียนรู้รายวิชาประวัติศาสตร์ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 สถานศึกษาในจังหวัดเชียงใหม่ ในชุดโครงการวิจัยและพัฒนาเครือข่ายเชิงพื้นที่เพื่อหนุนเสริมการเรียนรู้ (LLEN: Local Learning Enrichment Network) ของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย(สกว.) วันที่ 23 ก.พ. 2554 ณ โรงเรียนอนุบาลเชียงใหม่
	วิทยากรในการอบรมครูเชิงปฏิบัติการเรื่อง “ประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์” สำหรับครูประวัติศาสตร์และครูคณิตศาสตร์ ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 ภายใต้โครงการวิจัยและพัฒนาเครือข่ายในพื้นที่เพื่อหนุนเสริมการเรียนรู้รายวิชาประวัติศาสตร์ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 สถานศึกษาในจังหวัดเชียงใหม่ วันที่ 17 พฤศจิกายน 2553 ณ โรงเรียนอนุบาลเชียงใหม่ จ.เชียงใหม่
	วิทยากร "โครงการค่ายประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์" สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 ภายใต้โครงการวิจัยและพัฒนาเครือข่ายในพื้นที่เพื่อหนุนเสริมการเรียนรู้รายวิชาประวัติศาสตร์ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 สถานศึกษาในจังหวัดเชียงใหม่ ในชุดโครงการวิจัยและพัฒนาเครือข่ายเชิงพื้นที่เพื่อหนุนเสริมการเรียนรู้ (LLEN: Local Learning Enrichment Network) ของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย(สกว.) วันที่ 25 สิงหาคม 2553 ณ วัดสวนดอก จ.เชียงใหม่

การเผยแพร่ผลงานผ่านสื่อมวลชน

	บทความเรื่อง การปฏิรูปการศึกษาทางคณิตศาสตร์ด้วยการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการกับชีวิตประจำวัน ในวารสารครูวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี ปีที่ 18 มกราคม-ธันวาคม 2555 โดย สมาคมครูวิทยาศาสตร์คณิตศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย
	สัมภาษณ์เรื่อง คณิตคิดใกล้ตัว ในคอลัมภ์ euraka หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ ฉบับวันที่ 30 เมษายน 2555 ปีที่ 25 ฉบับที่ 8621 หน้า 9
	สัมภาษณ์วิทยุเรื่อง คู่มือครู "การบูรณาการประวัติศาสตร์กับคณิตศาสตร์" - รายการ "เรื่องน่ารู้จากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่" สถานีวิทยุเสียงสื่อสารมวลชน FM.100 มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ วันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2555 และออกอากาศซ้ำวันที่ 16 พฤษภาคม 2555 [ดาวโหลดไฟล์ MP3 10.4MB]
	สารคดีโทรทัศน์ "ประวัติศาสตร์มีชีวิตด้วยคณิตศาสตร์ ตอนถอดรหัสตัวเลขในฤกษ์ก่อสร้าง" จัดทำโดยโทรทัศน์ครู และเผยแพร่ครั้งแรกที่เว็บไซต์โทรทัศน์ครู วันที่ 3 กันยายน 2554 [ชมและดาวโหลดวีดีทัศน์]
	สารคดีโทรทัศน์ "ประวัติศาสตร์มีชีวิตด้วยคณิตศาสตร์ ตอนหาความกว้างแม่น้ำปิงด้วย Google Earth" จัดทำโดยโทรทัศน์ครู และเผยแพร่ครั้งแรกที่เว็บไซต์โทรทัศน์ครู วันที่ 3 กรกฎาคม 2554 [ชมและดาวโหลดวีดีทัศน์]
	สารคดีโทรทัศน์ "ประวัติศาสตร์มีชีวิตด้วยคณิตศาสตร์ ตอนวัดความสูงเจดีย์" จัดทำโดยโทรทัศน์ครู และเผยแพร่ครั้งแรกที่เว็บไซต์โทรทัศน์ครู วันที่ 3 กรกฎาคม 2554 [ชมและดาวโหลดวีดีทัศน์]
	ประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์ : งานวิจัยเพื่อสร้างกิจกรรมการเรียนการสอนที่ครูสามารถนำไปใช้ได้จริง บทความในข่าวสาร คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ปีที่ 17 ฉบับเดือนเมษายน-มิถุนายน 2554
	สัมภาษณ์เรื่อง วัยซนเรียนรู้โบราณสถานผ่านมุม "มองคณิตศาสตร์" ในหนังสือพิมพ์ข่าวสด วันที่ 25 พ.ค. 2554
	สัมภาษณ์เรื่อง "รู้ประวัติศาสตร์ผ่านมุมมองคณิตศาสตร์" ในนิตยสารอัพเดท ปีที่ 26 ฉบับที่ 283 เมษายน 2554
	สัมภาษณ์เรื่อง มช.บูรณาการ 'คณิต' ใช้สอน 'ประวัติศาสตร์' เด็กประถม ในหนังสือพิมพ์มติชน ฉบับวันที่ 23 เม.ย. 2554 (ภาพสี) และฉบับวันที่ 25 เม.ย. 2554 (ภาพขาวดำ) และในเว็บไซต์หนังสือพิมพ์มติชนรายวันวันที่ 23 เมษายน 2554
	สัมภาษณ์เรื่อง เรียนรู้ "ประวัติศาสตร์" ผ่านมุมมอง "คณิตศาสตร์" จากโบราณสถาน (หนังสือพิมพ์บ้านเมือง และในเว็บไซต์หนังสือพิมพ์บ้านเมือง_1,2 ฉบับวันที่ 22 เมษายน 2554)
	สัมภาษณ์ลงเว็บไซต์วิชาการดอทคอม ตามไปดูวัยซน รู้ “ประวัติศาสตร์”ผ่านมุมมอง “คณิตศาสตร์”จากโบราณสถาน_1,2 เผยแพร่วันที่ 7 เมษายน 2554
	สัมภาษณ์ข่าวรอบสัปดาห์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่เรื่อง การบูรณาการคณิตศาสตร์สำหรับการสอนประวัติศาสตร์ระดับประถมศึกษา (ข่าวรอบสัปดาห์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ฉบับวันที่ 21 - 27 มี.ค. 2554)
	สัมภาษณ์วิทยุ กิจกรรมต่างๆ ของโครงการประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์ในโครงการวิจัยและพัฒนาเครือข่ายในพื้นที่เพื่อหนุนเสริมการเรียนรู้รายวิชาประวัติศาสตร์ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 สถานศึกษาในจังหวัดเชียงใหม่ ผ่าน FM.100 มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ วันที่ 17 มี.ค. 2554 และออกอากาศซ้ำในวันที่ 31 มี.ค. 2554 [ดาวโหลดไฟล์ MP3 9MB]
	สัมภาษณ์วิทยุ โครงการประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์ในโครงการวิจัยและพัฒนาเครือข่ายในพื้นที่เพื่อหนุนเสริมการเรียนรู้รายวิชาประวัติศาสตร์ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 สถานศึกษาในจังหวัดเชียงใหม่ ผ่าน FM.100 มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ วันที่ 16 มี.ค. 2554 และออกอากาศซ้ำในวันที่ 30 มี.ค. 2554 [ดาวโหลดไฟล์ MP3 9MB]
	วีดีทัศน์แนะนำ "การบูรณาการคณิตศาสตร์กับการสอนประวัติศาสตร์ระดับประถมศึกษา" ในโครงการประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์ จัดทำโดย โครงการวิจัยและพัฒนาเครือข่ายในพื้นที่เพื่อหนุนเสริมการเรียนรู้รายวิชาประวัติศาสตร์ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 สถานศึกษาในจังหวัดเชียงใหม่ เผยแพร่ครั้งแรก เดือนธันวาคม 2553 ณ เว็บไซต์ LLEN Chiang-Mai [ชมวีดีทัศน์ / ดาวโหลดวีดีทัศน์]

เอกสารแนะนำการจัดกิจกรรมสำหรับครู

กิจกรรมประวัติศาสตร์บูรณาการในมิติคณิตศาสตร์เป็นกิจกรรมที่คิดค้นขึ้นมาใหม่โดยอาจารย์อติชาต เกตตะพันธุ์ ซึ่งมีความยินดีที่จะช่วยให้ครูสามารถนำไปใช้ในการเรียนการสอนในโรงเรียนที่ตนสอนอยู่ แม้ว่ากิจกรรมในช่วงเริ่มต้นโครงการจะถูกออกแบบเพื่อใช้ให้กับโรงเรียนต้นแบบ 13 โรงเรียนที่ร่วมโครงการในระยะแรก แต่โดยแท้จริงแล้วอาจารย์อติชาตได้พยายามออกแบบแต่ละกิจกรรมเพื่อให้โรงเรียนทั่วประเทศสามารถนำออกไปใช้งานได้อย่างกว้างขวางที่สุด ดังนั้นถ้าท่านเข้าใจสิ่งที่ถูกนำเสนอก็จะเห็นว่าท่านสามารถนำกิจกรรมบางอย่างไปใช้ได้โดยตรงหรือไม่ก็เปลี่ยนแปลงอีกเพียงเล็กน้อย ทั้งนี้ท่านสามารถนำกิจกรรมไปใช้ในหลายรูปแบบ เช่น กิจกรรมการสอนในห้องเรียน การจัดทำค่าย การทำโครงงานประวัติศาสตร์ และโครงงานคณิตศาสตร์ เป็นต้น

กิจกรรมประวัติศาสตร์ในมิติคณิตศาสตร์

ภาพกิจกรรม	ชื่อกิจกรรม	รายละเอียด
	เด็กประถมฯ ก็หาความสูงของเจดีย์ได้	กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมที่นักเรียนชอบมากที่สุดกิจกรรมหนึ่ง ซึ่งเป็นกิจกรรมหาความสูงของเจดีย์โดยใช้ความรู้เรื่องสามเหลี่ยมคล้าย และอุปกรณ์ที่หาได้ง่ายนั่นคือ ไม้ เชือก ตลับเมตร และเครื่องคิดเลข ทั้งนี้เมื่อนักเรียนเข้าใจวิธีการหาความสูงของเจดีย์ ก็สามารถประยุกต์ใช้ในการวัดความสูงของเสาธง ต้นไม้ และตึกได้ ไฟล์ที่เกี่ยวข้อง: เอกสารแนะนำการจัดกิจกรรมในคู่มือครู (ไฟล์ PDF 2 MB), วีดีทัศน์โทรทัศน์ครู (ชม/ดาวโหลดไฟล์), ตัวชี้วัด (ไฟล์ PDF)
	แม่น้ำกว้างแค่ไหน แผนที่ทางอากาศบอกเราได้	กิจรรมมีความโดดเด่น โดยนักเรียนจะทราบวิธีการคำนวณหาความกว้างของแม่น้ำปิงทั้งในอดีตและปัจจุบันได้ด้วยตนเอง และจะทำให้บอกถึงความเปลี่ยนแปลงของแม่น้ำได้อย่างชัดเจน โดยความรู้พื้นฐานคณิตศาสตร์ที่ใช้มีเพียงเรื่องอัตราส่วนในแผนที่เท่านั้น กิจกรรมนี้ยังสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการหาทุกสิ่งในโลกที่แสดงผลใน Google Earth เช่น ขนาดของกำแพงเมืองเชียงใหม่ และความกว้างของแม่น้ำอื่น เป็นต้น สำหรับคุณครูที่ไม่เคยใช้ Google Earth จะมีการติดตั้งโปรแกรมและการใช้งานเบื้องต้นให้ด้วย ไฟล์ที่เกี่ยวข้อง: เอกสารแนะนำการจัดกิจกรรมในคู่มือครู (ไฟล์ PDF 2 MB), ไฟล์ภาพประกอบกิจกรรม (ไฟล์ RAR ต้อง Unzip), ดาวโหลดโปรแกรม Google Earth, วีดีทัศน์โทรทัศน์ครู (ชม/ดาวโหลดไฟล์), ตัวชี้วัด (ไฟล์ PDF)
	ถอดรหัสตัวเลขในฤกษ์ก่อสร้าง	กิจกรรมนี้จะสอนให้นักเรียนรู้จักดวงฤกษ์ ซึ่งปรากฏในการตั้งเมือง ตั้งวัด หรือสถานที่สำคัญต่างๆ ผู้เรียนได้เข้าใจว่าแท้จริงแล้วตารางที่บรรจุเลขต่างๆ นั้นก็คือแผนที่ดาวนั่นเอง และเลขแต่ละตัวก็หมายถึงดาวต่างๆ เช่น พระอาทิตย์ พระจันทร์ และดาวอังคาร เป็นต้น และความรู้นี้ยังเป็นพื้นฐานในการศึกษาเรื่องโหราศาสตร์สำหรับผู้ที่สนใจได้อีกด้วย กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมที่แปลกใหม่และไม่ซับซ้อน ครูและนักเรียนจึงชอบและตื่นเต้นกับข้อมูลที่ได้รับเพราะส่วนใหญ่จะไม่รู้จักเรื่องที่นำเสนอมาก่อน ไฟล์ที่เกี่ยวข้อง: เอกสารแนะนำการจัดกิจกรรม (ไฟล์ PDF ปรับปรุงล่าสุด 13 พ.ค. 54), ไฟล์นำเสนอข้อมูล (ไฟล์ PowerPoint ปรับปรุงล่าสุด 13 พ.ค. 54), วีดีทัศน์โทรทัศน์ครู (ชม/ดาวโหลดไฟล์), ตัวชี้วัด (ไฟล์ PDF)
	เมื่อสถาปนิกน้อยสำรวจผังวิหารหรืออุโบสถ	กิจกรรมนี้เน้นเรื่องการวัดระยะทาง มุม และทิศ ของวิหารและอุโบสถ เด็กจะได้ฝึกการใช้เครื่องวัดต่างๆ ผ่านการปฏิบัติจริง ทำให้เข้าใจเรื่องการใช้ตลับเมตรและเข็มทิศ และยังได้ฝึกหัดการวาดแผนผังของสิ่งที่วัด ครูสามารถอธิบายถึงความแตกต่างของวิหารและอุโบสถจากข้อมูลที่อยู่ในเอกสาร รวมทั้งอธิบายเรื่องการวางทิศอีกด้วย กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมที่นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ชอบมากเป็นพิเศษเนื่องจากเข้าใจได้ง่าย ทั้งนี้ท่านยังสามารถประยุกต์ใช้ในการวัดและทำทำผังสำหรับสิ่งก่อสร้างอื่นได้อีกด้วย ไฟล์ที่เกี่ยวข้อง: เอกสารแนะนำการจัดกิจกรรมในคู่มือครู (ไฟล์ PDF 2 MB), ตัวชี้วัด (ไฟล์ PDF)

เอกสารแนะนำ

อติชาต เกตตะพันธุ์, คู่มือครูการบูรณาการประวัติศาสตร์กับคณิตศาสตร์, กรุงเทพฯ : ลานนา มีเดีย แอนด์ โปรดักชั่น, 2554. - หนังสือนำเสนอกิจกรรมการเรียนการสอนทั้งในและนอกชั้นเรียนสำหรับครูในรายวิชาประวัติศาสตร์และคณิตศาสตร์ อนุญาตให้ครูดาวโหลดไปใช้ในการสอนสำหรับในชั้นเรียนได้ฟรี แต่ถ้าต้องการนำพิมพ์เผยแพร่จำนวนมาก เช่น ใช้ในการอบรม หรือพิมพ์เผยแพร่ ท่านต้องติดต่อขออนุญาตผู้เขียนก่อน (สำหรับไฟล์กิจกรรมที่ปรับปรุงล่าสุดหลัง กรุณาดูได้จากไฟล์ด้านบน) [ไฟล์ PDF 2MB]

อติชาต เกตตะพันธุ์ และคุณะ, การ์ตูนประวัติศาสตร์ไทยในมิติคณิตศาสตร์, เชียงใหม่ : โครงการวิจัยและพัฒนาเครือข่ายในพื้นที่เพื่อหนุนเสริมการเรียนรู้รายวิชาประวัติศาสตร์ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 สถานศึกษาในจังหวัดเชียงใหม่, 2554. - หนังสือการ์ตูนสำหรับนักเรียน นักศึกษา ครู และผู้สนใจทั่วไปในทุกระดับชั้น โดยนำเสนอความรู้รอบตัวที่น่าสนใจและเป็นประโยชน์ในชีวิตประจำวัน ได้แก่ ปฏิทินไทย ปฏิทินล้านนา ศักราชต่างๆ ในเมืองไทย และมาตราวัดในล้านนา (ลิงค์)

การจัดกิจกรรมประวัติศาสตร์ชุมชนบูรณาการในมิติคณิตศาสตร์ (ไฟล์ PDF 58KB)
กิจกรรมประวัติศาสตร์ชุมชนในมิติคณิตศาสตร์ แนะว่าแต่ละกิจกรรมเหมาะกับแต่ละโรงเรียนที่เข้าร่วมโครงการในระดับใด (ไฟล์ PDF 58KB)

หมายเหตุ

เอกสารแนะนำกิจกรรม จะเป็นไฟล์ PDF ที่แนะนำข้อมูลเกี่ยวกับกิจกรรมอย่างละเอียดจนครูสามารถนำไปใช้จัดกิจกรรมได้ด้วยตนเอง ทั้งนี้ยังได้ตีพิมพ์ในคู่มือครูการบูรณาการประวัติศาสตร์และคณิตศาสตร์อีกด้วย ซึ่งแต่ละกิจกรรมประกอบด้วยข้อมูลดังต่อไปนี้ 1) จุดประสงค์ของกิจกรรม 2) วัสดุอุปกรณ์และการแบ่งกลุ่มนักเรียน 3) การจัดกิจกรรม 4) การต่อยอด 5) ผลที่คาดว่าจะได้รับ 6) ใบความรู้ 7) ใบงาน และ 8) เฉลยใบงาน ในส่วนของใบความรู้จะให้ข้อมูลที่เกี่ยวกับประวัติศาสตร์และคณิตศาสตร์พื้นฐานที่เกี่ยวข้องในแต่ละกิจกรรม แม้ว่าครูส่วนใหญ่ที่นำกิจกรรมไปใช้จะไม่ได้เป็นครูสาขาคณิตศาสตร์แต่ก็สามารถเรียนเนื้อหาคณิตศาสตร์ผ่านใบความรู้ได้โดยง่าย
หากท่านมีข้อสงสัย ต้องการรับไฟล์คอมพิวเตอร์ที่เกี่ยวข้องในแต่ละกิจกรรม หรือต้องการนำหนังสือคู่มือครูไปตีพิมพ์ซ้ำ โปรดติดต่อ อาจารย์อติชาต เกตตะพันธุ์ ได้ตามที่อยู่ด้านล่าง

นานาทัศนะจากครูและนักเรียนที่เข้าร่วมโครงการ

ความเห็นจากครูที่เข้าร่วมโครงการจาก 13 โรงเรียนถึงสิ่งที่นักเรียนได้รับ (14 มี.ค. 2554 ณ โรงเรียนอนุบาลเชียงใหม่)

" นักเรียนสนุกสนาน เสริมทักษะการคิด ครูและนักเรียนได้พัฒนาตนเองไปพร้อมๆ กัน ”

" นักเรียนรู้จักนำความรู้คณิตศาสตร์ เรื่องการวัดความยาว ทิศ การคาดคะเน มาบูรณาการใช้กับวิชาประวัติศาสตร์ นักเรียนเรียนรู้อย่างมีความสุข รักและชอบวิชาคณิตศาสตร์และวิชาประวัติศาสตร์มากยิ่งขึ้น "

" กิจกรรมที่ทำมีผลต่อนักเรียนคือ นักเรียนเรียนรู้ด้วยความสนใจ สนุกสนาน ปฏิบัติได้ด้วยตนเอง มีการจดบันทึก สืบค้น อย่างเป็นระบบ "

" นักเรียนมีความตื่นตัว/อยากทดลอง และฝึกปฏิบัติจริง มีความสนใจที่จะนำเสนอผลจากการปฏิบัติ สนุกสนาน และมีทัศนคติที่ดีต่อสิ่งรอบตัว/ช่างสังเกต "

" นักเรียนสนใจในการเรียนคณิตศาสตร์มากขึ้น เพราะได้ปฏิบัติจริง ทำให้สนุก ไม่น่าเบื่อ เกิดจากการเรียนรู้จากประสบการณ์ตรง "

" ทำให้นักเรียนมีความสนใจด้านคณิตศาสตร์เพิ่มมากขึ้น สนุกสนานกับการทำกิจกรรม ทำให้นักเรียนรู้สึกว่าคณิตศาสตร์เป็นวิชาที่ไม่ได้ยาก "

" นักเรียนเกิดความสนุกสนาน รู้สึกตื่นเต้นที่จะได้ปฏิบัติจริง หาดวงฤกษ์ได้ นักเรียนชอบการหาดวงฤกษ์ ได้รู้จักฤกษ์ ดาวต่างๆ ในดวงเมือง "

" ได้นำไปให้นักเรียนเรียนรู้ในรูปแบบของโครงงานคณิตศาสตร์ "

ความเห็นจากนักเรียนผู้ร่วมกิจกรรมค่าย (23 ก.พ. 2554 ณ โรงเรียนอนุบาลเชียงใหม่)

" กิจกรรมที่ชอบมากที่สุดในค่ายคือ หาความสูงของเจดีย์ เพราะตื่นเต้น สนุก สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ ... ประทับใจครู สอนรู้เรื่องง่าย และตลก"

" สิ่งที่ประทับใจในค่าย คือ ความรู้ที่ได้รับจากการเรียนครั้งนี้ และความสนุกที่ได้รับจากครู และพวกพี่ๆ "

" กิจกรรมที่ชอบมากที่สุดในค่ายคือ แม่น้ำกว้างแค่ไหน เพราะต้องใช้ความคิดมากๆ "

" กิจกรรมที่ชอบมากที่สุดในค่ายคือ กิจกรรมถอดรหัสตัวเลขใจฤกษ์ก่อสร้าง เพราะทำให้รู้เกี่ยวกับราศีต่างๆ ....ครูใจดีมากเลย แล้วได้รับความรู้ที่ไม่เคยรู้มาก่อนแถมยังสนุก ไม่น่าเบื่อ "

" กิจกรรมที่ชอบมากทีสุดในค่าย คือ กิจกรรมถอดรหัสตัวเลขในฤกษ์ก่อสร้าง เพราะสนุกและสามารถอ่านฤกษ์ต่างๆ ได้ ... คุณครูสอนเข้าใจง่าย "

" สิ่งที่ประทับใจในค่ายคือ ทดลองทำจริง สามารถทำได้ง่ายๆ "

" ประทับใจในความสนุกสนาน และได้รับความรู้ประวัติศาสตร์ "

" กิจกรรมที่ชอบมากที่สุดในค่าย คือ หาความสูงเจดีย์ เพราะได้ทำจริง เล่นจริง .... สิ่งที่ประทับใจ คือ ได้ความรู้ใหม่มากมาย ที่ไม่รู้ "

การบริการวิชาการ

หากท่านต้องการติดต่อเพื่อใช้บริการทางวิชาการ เช่น การอบรมครู การจัดค่ายสำหรับนักเรียน และการทำวิจัย โปรดติดติดต่อมาที่

                อาจารย์อติชาต เกตตะพันธุ์
                    ภาควิชาคณิตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์
                    มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ 50200
                    โทรศัพท์: 053-943-327 ต่อ 127
                    แฟกซ์:     053-892-280
                    อีเมล์:       kettapun[at]gmail.com

ข้อมูลเพิ่มเติมโครงการที่เกี่ยวข้องสามารถชมได้จาก